-
"Müsahibə verirəm, müsahibələrin arasında “Google”-da “Chihuahua” yazıram..."
Elif Şafak
Mənim bir həftəm
“Müsahibəmizi bir həftəlik təxirə sala bilərik?” telefonda Swiss TV-nin aparıcısı soruşur. "Hamımız krallıq ailəsinin körpəsini işıqlandırmaqla məşğuluq indi.”
Həftənin sonuna doğru görüşməyə razılaşırıq. O nəsə də deyir, amma mən səs-küyə görə eşidə bilmirəm. Uşaqlarım otağa girir, tullanıb-düşürlər:
“Tapdıq!”
Onlar mənə ekranda qara gözləri olan ağappaq balaca itin şəklini göstərirlər.
Eynilə şəkildəki kimi bir it saxlamaq istəyirlər.
“Bu, Coton de Tulear cinsindəndi,” – oğlum aramla tələffüz edir ki, başa düşə bilim.
Amma mən it saxlamaq istəmirəm. İstəmirəm. Yüküm kifayət qədər çoxdur.
Onlar otaqdan çıxan kimi maraq mənə güc gəlir. “Google”-da “cotton” (pambıq) və “dog” (it) yazıram. İtin cinsini səhv yazsam da, tapıram. Bu cinsin Facebook səhifəsi, hətta çoxlu fan-klubu da var.
“Google”-da növbəti axtarışım “Türkiyə gündəlik xəbərləri"-dir. İndi İngiltərədəyəm, amma Türkiyə xəbərlərini yaxından izləyirəm:
Hər gün ölkəmdə nəsə gölənilməz bir şey olar. Türkiyə maye kimi ölkədir, demokratiyası da maye kimi tərpənir. Restavrasiya zamanı ciddi şəkildə ziyan görən qədim mozaika haqda məqalə çıxır qarşıma.
Səhəri gün “Eurostar”-la Londondan Parisə yola düşürəm. Orada yeni romanımın tanıtımına görə iki gün keçirəcəyəm. Qatarlarda işləməyi xoşlayıram.
Qeydlərimi və bir neçə aforizm götürmüşəm özümlə.
“İnsan ağrısına ürəyin yanmırsa, insan adından imtina etməlisən” – fars şairi Sədi “Gülüstan”-da pıçıldayır. İki saat yazıram. Yeni romanıma başlamışam, qorxu məni bürüyüb. Kitab yazmaq heç vaxt asanlaşmır.
Parisdə zarafatcıl bir taksi sürücüsü qarşılayır məni, əlində adım yazılmış lövhə tutub. Baxan kimi yəhudi olduğu görünür, kippah və tzitzit geyinib.
“Charlie Hebdo”-nun qatillərindən danışırıq. “Bəzi axmaq adamlar çox səs-küy salırlar,” – o deyir. “Amma çox adam yaxşıdır bu dünyada.”
Söhbətimizin ortasında o, dönüb məndən soruşur:
“Madam, sizcə, saqqalım yaraşır mənə?”
Heç vaxt bir Ortodoks yəhudidən belə sual eşitməmişəm, səmimi cavab verirəm. Deyirəm, çox qəşəng yaraşır. O, sevinclə başını tərpədir.
Telefonum çalır. Uşaqlarımdır, deyirlər ki, o itin əvəzinə "Chihuahua" iti saxlamağı qərarara alıblar. “Google”-da o iti də axtarmalıyam, amma vaxt yoxdur.
Həmin gün bir müsahibədə jurnalist "Hekayələr dünyanı dəyişə bilərmi" soruşur.
“Onu bilirəm ki, məni dəyişdiriblər, yaxşılığa doğru”, - cavab verirəm. Bir adama kömək ediblərsə, çox adama da edə bilərlər.
Müsahibə verirəm, müsahibələrin arasında “Google”-da “Chihuahua” yazıram, bir də qədim mozaikanın taleyilə maraqlanıram. Həmişəki kimi, türk mediası qalmaqala sükutla reaksiya verir, sosial media isə qaynayır.
“Bəlkə də restavrasiyanın məqsədi qədim portretləri prezident Ərdoğana bənzətmək olub,” – bir karikaturaçı deyir.
Axşamüstü otelin ətrafında gəzintiyə çıxıram. Kiçik kitab dükanları, ikinci əl səyyar kitabçılar, yağışla köhnə əlyazmaların qoxusu. Kafedə oturub yazıram.
Karikaturaçının başına nə gəldiyini maraq edirəm. O da prezident Ərdoğanın yeni Türkiyəsində başqa karikaturaçıların yanına, həbsxanaya göndərilib?
Naşirlərim məni nahara aparırlar. Yazıçılarla nahar həmişə qumar kimidir: Uzaqdan daha yaxşıyıq, nəinki yaxından. Kağızda daha yaxşıyıq, nəinki gerçək həyatda. Nahar isə qəşəng keçir, fransız yazıçıları haqda bəzi şayiələri öyrənirəm.
Axşam oteldə uşaqlarımın göndərdiyi email-i görürəm: “Bichon Frisé cinsindən it alırıq!”
Londona qayıdanda it yerinə zəng edirəm. Hələ də it almaq fikrinin əleyhinəyəm. İtlərlə məşğul olan qadına yazıçı olduğumu deyirəm. “Pis deyil,” - o cavab verir. “Ən azı evdən işləməlisən.”
Evdə bağçamız olub-olmadığını soruşur. Yoxumuzdur. Qadın məyusluğunu gizlətmir. Yox, bağçası olmayan adama it verə bilməyəcəyini deyir.
“Eybi yox” – “Bichon Frisé” itlərinə layiq olmadığımızı deyəndə qızım cavab verir. Onsuz da onlar fikirlərini dəyişiblər, “Cavalier King Charles Spaniel” istəyirlər.
Gecə kitab oxuyuram. Bir neçə günə Swiss TV-nin aparıcısıyla görüşəcəyəm, içimdəki tərki-dünya isə üsyan edir, pəncərələri bağlayır və indi yalnız yazmaq istəyirəm.