Azərbaycandakı ölüm sayında ard-arda antirekord

Azərbaycanda ən çox ölüm ötən il qeydə alınıb

Dövlət Statistika Komitəsi (DSK) ötən ilin yekunlarına dair demoqrafiq göstəriciləri açıqlayıb. Nəticələrdən bəlli olur ki, ölüm sayına görə ard-arda iki ildir Azərbaycanda antirekord qeydə alınır. 2020-ci ildə Azərbaycanda ölənlərin sayı əvvəlki illərlə müqayisədə birdən-birə 20 min nəfər artaraq 55 mindən 75 min nəfərə çatmışdı. Bu, ovaxtadək Azərbaycanda qeydə alınan ən yüksək göstəriciydi. Ötən ildəki ölüm sayı hətta 2020-ci ili də geridə qoyub. 2021-ci ildə Azərbaycanda 76 min 878 ölüm halı qeydə alınıb.

Rəsmi bilgilərə görə, 2020-ci il ərzində Azərbaycanda koronavirus üzündən 2 min 641 nəfər yaşamını itirib. 44 günlük müharibə boyunca isə toplam 3 minə yaxın hərbçi və mülki şəxs dünyasını dəyişmişdi.

Buna da bax: Hər kəsə nəsib olmayan pensiya

Diqqətçəkən bir məqam odur ki, ölənlərin sayındakı artımdan korona və savaş ucbatından baş verən ölüm sayını çıxanda da təxminən 15 minə yaxın "artıq ölüm" gözə çarpır. Ötən il, rəsmi rəqəmlərə görə, ölkədə koronavirus üzündən 5 min 717 nəfər həyatını itirib. Bu göstəricini 2020-ci ilədək olan ortalama ölüm sayıyla tutuşduranda, yenə 16 minə yaxın "artıq ölüm"ün qeydə alındığı üzə çıxır.

Ölkədəki ölümlərlə bağlı bir məqam da narahatlıq doğurur. Ölənlərin 40 faizə yaxını pensiya yaşına çatmadan dünyasını dəyişir. Rəsmi rəqəmlərə görə, ölənlərin 1 min 793 nəfəri (2.3 faizi) 0-17 yaşda, 7 min 747 nəfəri (10.1 faizi) 18-49 yaşda, 21 min 4 nəfəri (27.3 faizi) 50-64 yaşda, 46 min 334 nəfəri (60.3 faizi) 65 və daha yuxarı yaşda olub.

Cədvəl: Azərbaycanda 2011-2021-ci illərdə doğum, ölüm və təbii artım göstəriciləri

İllər	Nəfər
İllər	təbii artım	doğulanların sayı	ölənlərin sayı
2011	122 min 310	176 min 072	53 min 762
2012	119 min 452	174 min 469	55 min 017
2013	118 min 288	172 min 671	54 min 383
2014	114 min 855	170 min 503	55 min 648
2015	111 min 513	166 min 210	54 min 697
2016	102 min 816	159 min 464	56 min 648
2017	86 min 932	144 min 41	57 min 109
2018	81 min 732	138 min 982	57 min 250
2019	85 min 263	141 min 179	55 min 916
2020	50 min 924	126 min 571	75 min 647
2021	35 min 348	112 min 284	76 min 878

Ölüm artdıqca doğum azalır

Cədvəldən göründüyü kimi, ölənlərin sayında kəskin artım, doğulanların sayında kəskin azalma gözə çarpır. Cəmi iki il öncə ölkədə 141 mindən çox uşaq doğulmuşdusa, ötən il bu rəqəm 15 minədək azalıb. 2021-ci ildə də doğum sayında biröncəki illə müqayisədə daha 14 mindən çox azalma qeydə alınıb. Ötən ilin göstəricilərini bəlli dərəcədə 2020-ci ilin xeyli hissəsi boyunca toyların yasaqlanmasıyla əsaslandırmaq olar. Ancaq 2020-ci ildə qeydə alınan göstəricilərdən məlum olur ki, doğum sayında təbii azalma da var. Ötən il əhalinin hər min nəfərinə düşən doğum göstəriciləri Mil-Muğan, Dağlıq Şirvan, Quba-Xaçmaz və Lənkəran-Astara iqtisadi rayonları ərazisində daha yüksək olub.

Buna da bax: Pandemiya vaxtı boşananlar: 'Uşaqpulu verilməlidir'

Ölümün artdığı bir ortamda doğumun sayca azalması təbii artımı gerilədir. Bu üzdən, 2017-ci ilədək 100 mindən çox olan təbii artım göstəricisi 2019-cu ildə 81 minə, 2020-ci ildə 51 minə, ötən ilsə cəmi 35 minə enib.

Demoqrafiq göstəricilərlə bağlı o da qeyd olunub ki, ötən il ölkəyə 2 min 397 şəxs daimi yaşamağa gəlib və 570 nəfərsə Azərbaycanı həmişəlik tərk edib. Beləcə, rəsmi rəqəmlərə görə, miqrasiya saldosu müsbət 1 min 827 nəfər olub. Nəticə etibarilə ötən il boyunca ölkə əhalisinin sayı 37 min 233 nəfər və ya 0.4 faiz artıb. Bu il yanvarın 1-də Azərbaycanın əhalisi 10 milyon 156 min 366 nəfər olub.